Co Oznacza Sen Z Bocianem?
Franciszek Baran
- 0
- 37
Bocian na Dalekim Wschodzie jest symbolem długowieczności. W chrześcijaństwie to symbol zmartwychwstania i odrodzenia. Podobną symbolikę mają sny o bocianie, które wieszczą nadejście pozytywnych wiadomości, zmian i spełnienie marze Przylatujący na wiosnę bocian zwiastuje nadejście nowej pory roku: czasu zmian i odradzania się.
- W naszej kulturze jest również symbolem płodności i szczęścia w rodzinie.
- Geneza tych wierzeń wzięła się stąd, iż bociany to jedne z nielicznych ptaków zdolnych do stworzenia wieloletnich i trwałych związków.
- W momencie pojawienia się na świecie potomstwa priorytetem ptaków staje się rodzina.
- W świecie zwierząt bociany są wzorem do naśladowania.
W sennikach ptak ten traktowany jest jako odzwierciedlenie naszych wzniosłych marzeń i pragnień o stałości uczuć. Zwykle pojawia się w snach osób marzących o założeniu rodziny lub oczekujących potomstwa. Sen o bocianie: znaczenie podstawowe Sen o bocianach należy interpretować bardzo pozytywnie.
Dla par wieszczy zaręczyny lub zalegalizowanie związku. Osoby samotne, śniące o bocianie, mogą spodziewać się nowych szans na rozwój lub nadzieję na poznanie swojej drugiej połówki. Bocian chodzący po łące wieszczy rychłe własne małżeństwo lub ślub bliskiej nam osoby. Natomiast sen o bocianach w gnieździe jest zapowiedzią niespodziewanej, ale bardzo miłej wizyty.
Stado bocianów to oznaka oddanych nam przyjaciół, na których możemy liczyć w każdej sytuacji. Interpretacja snu o bocianie zależy również od okoliczności i otoczenia, w których widzimy ptaka. Pisklęta zwykle pojawiają się w snach rodziców i są oznaką relacji z własnymi dziećmi.
- Marzenie senne może zwiastować więc konieczność załatwienia sprawy pociechy w przedszkolu lub szkole.
- Dla niektórych sen ten jest wskazówką, by bardziej zainteresować się dziećmi, poznać ich problemy i pragnienia.
- Sen o bocianie jest również dobrym znakiem dla całego ogniska domowego.
- Oznacza ochronę i bezpieczeństwo naszego domu i rodziny.
Jak należy interpretować sen o martwym bocianie ? Widok we śnie nieżyjącego ptaka jest ostrzeżeniem przed chorobą i wskazówką do tego, by lepiej zatroszczyć się o swoje zdrowie. Bocian w senniku mistycznym Bocian w senniku mistycznym jest zwiastunem zmian na lepsze i powodzenia planów.
Słyszany w śnie klekot bocianów oznacza szczęście w finansach. Bocianie gniazdo jest symbolem doświadczeń życiowych i stabilizacji. Stojący w nim ptak potwierdza naszą świadomość pragnień i drogi, którą zmierzamy do wybranego celu. Sen ten możemy interpretować jako zwiastun pozytywnego zakończenia problemów i pokonania przeszkód.
W części senników mistycznych gniazdo jest metaforą życia rodzinnego. Puste oznacza tęsknotę za bliskością, pełne piskląt lub dorosłych ptaków zwiastuje pojawienie się potomstwa lub ślub. Bocianie jajka z kolei wieszczą fortunę. Widok ptaków w loci e to ostrzeżenie przed kradzieżą lub zgubieniem kosztowności.
Bociany, które krążą nad naszym domostwem, zwiastują nieporozumienie. W interpretacji senników mistycznych pojawia się również sen o czarnym bocianie, Dla śniących jest zwiastunem nieziszczenia się planów i pragnień. Bocian w ludowych wierzeniach i snach Według wierzeń pierwszych Słowian bocian powstał z człowieka.
Kiedy Bóg kończył tworzenie świata, dostrzegł pełzające po nim i szybko rozmnażające się robactwo. Zszedł z nieba, by zagarnąć je do worka, a ten następnie szczelnie zawiązać, po czym jednemu z ludzi nakazał zatopić ów pakunek, przestrzegając przed zaglądaniem do środka.
Ciekawość człowieka okazała się silniejsza i przed wrzuceniem worka do wody, rozwiązał go, by sprawdzić, co jest w środku. Zebrane robactwo ponownie rozeszło się po ziemi, co rozgniewało Stwórcę. Wściekły zwrócił się do człowieka, grzmiąc, iż do końca świata będzie żywił się tym, co wypuścił. Wtedy śmiertelnik zamienił się w bociana.
Legenda ta przekazywana z pokolenia na pokolenie miała być przypowieścią o odrodzeniu, przemianie i nadprzyrodzonych siłach. Wkrótce znaczenie to powiązano z pojawiającymi się w snach bocianach. Dla Słowian marzenia senne z ptakiem zwiastowały nadejście nowych wydarzeń, urodzaj i płodność.
- Bocian zajmował w ich życiu szczególne znaczenie, tym bardziej, iż według wierzeń skrywał w sobie ludzką duszę.
- Co ciekawe, bocian występuje również w kulturze Ormian, którzy czczą go jako świętego ptaka słońca.
- Witając wiosnę, rolnicy przebierają się w stroje z piór nawiązujące do bociana i składają w ofierze pisklę.
Rytuał ten ma zapewnić im urodzaj ziemi i bogate zbiory. Również pojawiający się we śnie bocian przez Ormian traktowany jest jako symbol płodności, bogactwa i szczęścia. Dziwne sny w czasie pandemii. Zobacz wideo: Zobacz też: Autor: Adrian Adamczyk Źródło zdjęcia głównego: EyeEm
Co oznacza Bocian w locie?
Bocian jest ptakiem, który niewątpliwie gra pierwsze skrzypce w kulturze ludowej. Polskie przysłowie mówi: jedna jaskółka jeszcze wiosny nie czyni. Ale czy podobnie jest z bocianem? Czy jeden bocian także nie czyni wiosny? Wręcz przeciwnie, zarówno dla naszych przodków, jak i dla nas to właśnie ten biało-czarny ptak z długim czerwonym dziobem jest najważniejszym wyznacznikiem, że przyszedł wiosenny czas.
- W poniższym wpisie postaram się uwydatnić m. in.
- Najważniejsze informacje, powiadające o etymologii słowa, pochodzeniu bociana, przedstawię wróżby mówiące o przybyciu pierwszego bociana i wiele, wiele innych ciekawostek.
- Etymologia słowa bocian Słowianie nigdy nie posiadali wspólnej dla każdego szczepu językowego nazwy na określenie bociana.
Jedną z najstarszych nazw jest prasłowiański dialektyzm *botjan rozpowszechniony głównie w zachodniosłowiańskiej, czyli lechickiej grupie językowej. Zapożyczona z języka niemieckiego forma * strk /* strk funkcjonuje w językach południowosłowiańskich, stąd mamy następujące wyrazy: bułg.
- Štr”k, str”k ; mac. serb. chor. słoweń. štrk,
- We współczesnych językach wschodniosłowiańskich używane są nazwy zaczerpnięte prawdopodobnie z języków tureckich: biał. ukr.
- Buseł, busen’,
- W języku ukraińskim bociana określa się jeszcze dwoma innymi leksemami, a mianowicie: leleka/leleha,
- Z etymologicznego punktu widzenia niejasna jest rosyjska nazwa aist (staroruskie agist ) i związane z nią dialektalne nazwy pskowskie: alist, arist, arlist, kalist, kamist,
Oprócz wyżej wymienionych funkcjonują także formy onomatopeiczne, czyli dźwiękonaśladowcze, a są to: pol. klekotka/klekot ; kasz. kłobcon ; ukr. klek, leleka, serb. lelek, bułg. lelek, lilek, lajlek i płdsłw. štrk, Niektóre z tych nazw wskazują na pokrewieństwo językowe bociana z żurawiem i czaplą. Pochodzenie bociana od człowieka W wyobrażeniach ludowych wszystkich Słowian bocian zaliczany jest do czczonych, bożych, świętych, dobrych ptaków. W legendach i obrzędach wiosennych bocian występuje jako obrońca roli — oczyszczający ziemię z gadów i pozostałego plugastwa (np.
- Żmij, żab, owadów, które dawniej uważane były za siły nieczyste).
- Po nastaniu religii chrześcijańskiej bociana kojarzono z przeciwnikiem szatana, czyli uznawano go za symbol Chrystusa.
- Zgodnie z legendą rozpowszechnioną na całym terenie ziem należących do wspólnoty słowiańskiej pewnemu człowiekowi Bóg podarował worek z gadami, aby ten go wrzucił do morza, w ogień lub głęboko zakopał, ewentualnie mógł go jeszcze pozostawić na bardzo wysokiej górze.
Bóg kategorycznie zabronił owemu człowiekowi zaglądać do tego wora. Człowiek z ciekawości złamał zakaz i wszelakie plugastwo rozeszło się po ziemi. Za karę Bóg zamienił krnąbrnego mężczyznę w bociana, po to, aby zbierał i niszczył gady, które z jego winy swobodnie poruszają się po świecie.
Stąd bocian zwany jest niekiedy „czyściświatem”. Polski wariant tej legendy mówi o tym, że ze wstydu za złamanie zakazu, człowiekowi temu poczerwieniał nos i nogi. W innych legendach etiologicznych bocian także pochodzi od człowieka. Na terenie zachodniej Ukrainy jest to rolnik ukarany za oranie pola w czasie świąt.
W okolicach Tarnobrzega i Kalisza bocianem jest kosiarz, który nie odpowiedział na powitanie Chrystusa. Natomiast w Kieleckiem jest to kosiarz, któremu w obecności Chrystusa spadły spodnie. Wróżby związane z pojawieniem się pierwszego bociana Wróżby związane z pojawieniem pierwszego bociana, przepowiadają zdrowie, urodzaj, bogactwo, pogodę i zamążpójście dziewczyny w nadchodzącym roku. Ujrzenie pierwszego bociana w locie gwarantuje: udany, urodzajny rok, szczęście i zdrowie, wesołość, długie życie i szybkie zamążpójście dziewczyny.
- Jeśli pierwszego bociana zobaczymy siedzącego lub stojącego nieruchomo na jednej nodze, to nadchodzący rok będzie dla nas nieszczęśliwy, ciężki, możemy skarżyć się na ból nóg, nasze pola nie będą obfitowały w dorodne plony, czasem wróży to też staropanieństwo i śmierć.
- Przy pierwszym spotkaniu z bocianem warto mieć przy sobie trochę pieniędzy, gdyż — analogicznie jak z pierwszą kukułką — złapanie się za portfel wróży bogaty cały rok.
Celem obrzędów związanych z pojawieniem się pierwszego bociana jest oczywiście zapewnienie zdrowia, pieniędzy, szczęścia i urodzaju. W niektórych miejscowościach na Białorusi przy takowym spotkaniu z bocianem wypowiada się następująca formułkę: „Na pichae leta, na bujnae żyta, a nam na zdaroue”.
- W obwodzie kijowskim rzuca się do góry pałkę lub witkę mówiąc: „Iwan, Iwan na tobi na gniazdeczko, a nam na zdoroweczko”.
- W Galicji wypowiadano odpowiednią formułę, która miała uchronić przed bólem nóg: „Aby tebe, boc’ku, nohy biliły, a mene ni”.
- W wyobrażeniach Polaków i Mazurów przylatujący na wiosnę bocian przynosi na swych skrzydłach ostatni śnieg.
W Bułgarii śnieg, który spadnie po przylocie bociana nazywany jest štr”kło, Ludzie wierzyli, że przed odlotem bociany zaglądają w okna gospodarzy, aby się z nimi pożegnać. Bociania ziemia Słowianie wierzyli, że gdzieś w świecie występuje bociania ziemia, na której ptaki zamieniają się na powrót w ludzi. Bułgarzy sądzą, że bocian to mieszkający na końcu świata pielgrzym, który corocznie wędruje do Ziemi Świętej. W tradycji macedońskiej bociany odlatują na zimę do dalekiej ziemi, aby tam wykąpać się w specjalnym jeziorze i przybrać formę człowieka.
Analogicznie przed przylotem ptako-ludzie zażywają kąpieli w innych wodach, aby powrócić do swej opierzonej formy. Bociany nie mogą wysiadywać piskląt na swych rodzimych ziemiach, gdyż tego zakazał im Bóg. Na Pomorzu wierzono, że bociany odlatują daleko na południe, za morze i tam zmieniają się w ludzi.
Wiosną natomiast uderzają w dłonie na brzegu morza i na powrót są ptakami, dzięki czemu przelatują ów akwen i wracają do swoich wiosennych gniazd. Człowiek, który przypadkiem znajdzie się na brzegu tego morza tez może przybrać formę bociana i polecieć do bocianiej ziemi. Bocian i dzieci Wyobrażenia o tym, że bocian przynosi dzieci najbardziej rozpowszechnione są wśród Słowian Zachodnich. Sposoby podrzucania przez boćka niemowląt są różne, np.: wrzucanie przez komin, pozostawienie w kapuście, przyniesienie w koszu lub balii, wydobywanie z błota.
W Polsce i w zachodniej Ukrainie znane są zawołania, zwracanie się do bociana z prośbą: „Bociek, bociek kiszka, przynieś mi braciszka”, „Bociek, bociek ostry, przynieś mi dwie siostry”, „Bocian, bocian, daj mi trojaka, przynieś mi dzieciaka”, „Bus’ku, bus’ku, prynesy Marus’ku”. Na terenie Białorusi istniał obrzęd, który łączył bociana z nowonarodzonym dzieckiem.
Podczas obchodzenia uroczystości narodzin do domu przychodził buseł, człowiek ubrany w wywrócony na drugą stronę kożuch i ze związanymi u góry rękoma, które miały symbolizować długi dziób bociana. Buseł składał życzenia z okazji narodzin, życzył wszystkim zdrowia, szczęścia, a na koniec zwracając się do rodziców mówił: „A kali dobra budziecie prasic, to ja budu ich nasic’, nasic’, nasic'”. Bocianie gniazdo Specjalnym szacunkiem objęte jest również bocianie gniazdo. Buduje je się na domu, stodole, szopie, drzewie znajdującym się w pobliżu budynku mieszkalnego, wykorzystując do tego stare brony lub koło. Każdy chciał zwabić bociana do siebie, gdyż zamieszkałe bocianie gniazdo stanowiło dobrą wróżbę.
Na całym terytorium słowiańskim chroniło ono przed uderzeniem pioruna i pożarem. Dom, którego unikał bocian, Polacy i Macedończycy uważali za przeklęty, za siedlisko diabelskich mocy. Brak bocianiego gniazda we wsi oznaczał pożar. Kiedy bocian opuszczał jedno gniazdo, na rzecz np. tego, które znajdowało się na domu sąsiada, zapowiadało to rychłą śmierć któregoś z domowników lub jakieś inne nieszczęście.
Za wyrządzenie krzywdy bocianowi lub zniszczenie gniazda ludzi miała spotkać kara. Zazwyczaj był to pożar domostwa lub niekiedy całej wsi. Źródło: Aleksander Góra, Bocian w słowiańskich wyobrażeniach ludowych,
Co oznacza zabity bocian?
Obrzędy, zwyczaje i wierzenia – na śląskiej ziemi Bocianie gniazdo w gospodarstwie rodziny Rajwa w Jastrzębiu Bziu. Fot. Iwona Rajwa Według ludowych obserwacji bociany przylatywały na polską wieś przeważnie na św. Józefa, czyli około 19 marca. Za ostateczny termin ich powrotu do gniazd uznawano Święto Zwiastowania Pańskiego (25 marca).
Ten, kto pierwszy zobaczył przylatującego bociana, miał zapewnione szczęście, lecz jeśli ptak siedział – był to zły znak. Było to związane z myśleniem ludowym, które często odwołuje się do zasad magii sympatycznej, opierającej się na wierze, że „podobne czyni podobne”. W tym przypadku siedzący ptak oznaczał leniwy rok, bez zmian na lepsze. Wśród naszych przodków panowało również przeświadczenie, że bocian przynosi szczęście domowi, na którym się gnieździ i zjednuje błogosławieństwo swym gospodarzom, bądź to w postaci potomstwa, bądź innych dostatków. Opowiadało się, że jeśli rodzice chcą mieć dziecko, to muszą otworzyć okno i wystawić na parapecie talerzyk z cukrem. Wówczas bocian przyniesie do tego domu dziecko. Wierzono także, że jeżeli w obrębie gospodarstwa, gdzie swoje gniazdo mają bociany, ktoś popełni haniebny czyn, to ptaki nigdy już tam nie powrócą. Zabicie bociana, podobnie jak innych ptaków, uważano za grzech śmiertelny. Nieszczęście zapowiadało puste gniazdo, ominięte przez powracające ptaki. Wierzyło się, że bociany potrafią wyczuć dobrych ludzi i pozytywne emocje. Do dziś gospodarze chcąc „zaprosić” do swojej zagrody bociana, przygotowują miejsce na jego gniazdo. Konstrukcje wykonane z kół mocuje się na dachach budynków, słupach czy drzewach. Należy ozdobić je kawałkiem czerwonego materiału lub jakąś błyskotką, by zwabić ptaka. Inny przesąd głosił, że bocianie gniazdo na dachu chałupy chroni ją przed piorunami i pożarem. Wyrzucanie młodych z gniazda to przepowiednia głodu.
Młode boćki w gnieździe. Fot. Iwona Rajwa Współcześnie funkcjonuje jeszcze bardzo powszechnie przekonanie, że bociany „przynoszą” dzieci. Dorośli żartują czasem, mówiąc dzieciom, że „przyniósł Cię bocian”. Powrót bocianów jest utożsamiany z budzeniem się do życia przyrody po zimie i wróży rychłą wiosnę i szczęście dla domowników. Dokarmianie młodych. Fot. Iwona Rajwa A tak relacjonują pobyt bocianich rodzin w przydomowym gnieździe Iwona i Jerzy Rajwa – właściciele gospodarstwa w Jastrzębiu Bziu, do którego nieprzerwanie od 2000 roku przylatują te piękne ptaki: “Bociany przylatują końcówką marca, bywa, że są już 19 marca, ale zdarza się, że termin ich przybycia opóźnia się aż do połowy kwietnia.
Zazwyczaj pierwszy pojawia się bocian i tuż po przylocie robi porządki w gnieździe. Samica składa od 3 do 5 jaj, które wysiaduje na zmianę z ptasim partnerem. Po około 6 tygodniach wykluwają się pierwsze pisklaki. Młode muszą nauczyć się latać do początku sierpnia, następnie zbierają się w grupki i najpóźniej do 15 sierpnia odlatują wraz z kilkoma dorosłymi osobnikami, które prowadzą je właściwą powietrzną trasą do Afryki.
Pozostałe, dorosłe bociany pozostają jeszcze w gnieździe do 26 sierpnia. W tym czasie porządkują i poprawiają gniazdo, żeby było w dobrym stanie, kiedy wrócą w przyszłym roku”. Więcej artykułów o wierzeniach, zwyczajach ludowych oraz medycynie naturalnej w okresie wiosennym:
Kiedy zobaczysz bociana?
Bocian w locie – co to znaczy? – Co oznacza bocian w locie? Pewnie nie raz miałeś taką sytuację, że bocian przeleciał Ci nad głową lub nad samochodem. Okazuje się, że bocian w locie według starych przepowiedni zwiastuje szczęście, dobrą nowinę, zdrowie, a także pracowity cały rok.
Czy bocian przynosi szczęście?
Mity, wierzenia i przysłowia Bociany istnieją w bliskim sąsiedztwie człowieka już od wieków, stały się również tematem wielu wierzeń, powiedzeń i mitów, które są szeroko zakorzenione w naszej kulturze. Dotyczą one, m.in. terminów szczególnie związanych z przylotem, ale również z biologią tych zwierząt, które są odniesieniem do różnych prac gospodarskich.
Dowodem na to jak mocno bociany są związane z życiem ludzi, może świadczyć chociażby umieszczenie ich w nazwach miejscowości lub herbach. Pośród wielu ludów z całej Europy bocian jest uważany za ptaka, który przynosi szczęście, pomyślność w rodzinie, ale również dobry urodzaj. Każdy z nas co roku oczekuje pojawienia się pierwszych oznak wiosny: liści na drzewach, kwiatów, śpiewających ptaków w tym oczekiwaniu przydatne są wróżby.
Z zachowania bocianów można rokować pogodę, np. jeżeli latają wysoko, może to zwiastować wczesną wiosnę lub ładną pogodę, jeżeli nisko, wiosna może nadejść późno i być ulewna, bądź pogoda na najbliższe dni może być deszczowa. Wróżby na podstawie obserwacji bocianów są w dalszym ciągu powszechne.
- Jeżeli pierwszego ptaka dostrzeżemy w powietrzu, to pewne, że tego roku w pracy będzie nam się wiodło i przyleci do nas szczęście, jeżeli będzie stał, wtedy też pomyślność gdzieś się zatrzyma i do nas nie dotrze.
- Również po zobaczeniu lecącego ptaka panna wyleci z domu w tym roku lub kawaler przyleci, jeżeli bocian stał to kandydat na męża nie przyjdzie.
Kolejne przepowiednie mówią, że “Tam gdzie się bocian gnieździ, będzie się szczęśliwie działo”, a jeszcze inne dają przekonanie, że bociany zakładają gniazda w gospodarstwach dobrych, uczciwych i porządnych ludzi ” Szczęśliwy dom, gdzie boćki są”. Również wierzono, że Bociany zakładały gniazda w miejscach, gdzie nigdy nie biją pioruny i był to dowód bezpieczeństwa rodzinnej zagrody. W rzeczywistości Bociany łączą się w pary na lata, przywiązują się do miejsca i zawsze wracają do swojego gniazda. Natomiast jeśli, któreś spóźni się z powrotem, jest wymieniane przez partnera. Można również zaobserwować, że w czasie gdy samiec oddala się w poszukiwaniu pożywienia, samicę odwiedzają konkurenci z sąsiednich lęgowisk.
Czego znakiem jest bocian?
Bocian – ptak boży, nosiciel szczęścia publikacja 2006-04-03 12:30
Starożytni Egipcjanie i tureccy muzułmanie oddawali mu cześć. W mitologii germańskiej był uważany za wcielenie bogini Holle – opiekunki natury i symbolu wierności małżeńskiej. U nas – „ptak boży”, nosiciel szczęścia. Bocian, symbol polskiego krajobrazu i wsi.
- W Żywkowie od rana, gdy tylko pierwsze promienie słońca musną ziemię swym ciepłem, słychać zewsząd narastające klekotanie.
- To wieś szczególna – w sześciu gospodarstwach znajdują się aż 42 bocianie gniazda, a w nich około 150 ptaków.
- Jest to obecnie największa kolonia bociana białego w Polsce.
- Gdy się wjeżdża do wsi leżącej trzysta metrów od granicy z Rosją (obwód kaliningradzki), ukazuje się niesamowity obraz – gniazda bocianów są wszędzie: na słupach, drzewach, dachach – nawet po cztery na jednym budynku.
W Polsce występują dwa gatunki bocianów: bocian biały i płochliwy bocian czarny, zwany hajstrą. Według ostatniego liczenia (2004 r.) żyje u nas około 50 tysięcy bocianów białych (na świecie około 168 tysięcy par). Bociany zimę spędzają w Afryce, skąd wczesną wiosną wracają do swych gniazd, by odbyć legi.
- W Polsce spędzają mniej więcej pięć miesięcy.
- Co czwarty to „Polak” W Polsce jest ponad dwa razy więcej tych ptaków niż w Hiszpanii i około dziesięciu razy więcej niż w porównywalnych powierzchnią Niemczech.
- W naszym kraju gnieździ się więcej bocianów niż w piętnastu krajach Unii Europejskiej łącznie.
Największe zagęszczenie bociana białego znajduje się w północno-wschodniej Polsce. Gniazduje zarówno w pojedynczych parach, jak i kolonijnie. Jest związany z terenami podmokłymi, dolinami rzecznymi i ekstensywnie użytkowanymi obszarami rolniczymi. Bociany przylatują na lęgowiska w naszym kraju zazwyczaj od połowy marca do połowy maja.
Około 20 kwietnia zaczynają się lęgi. Samica składa do sześciu jaj, najczęściej dwa do czterech. Po 33-34 dniach wysiadywania jaj przez oba ptaki, wykluwają się młode bociany pokryte puchem. Przez cały okres wysiadywania i po wykluciu w gnieździe pozostaje jeden z rodziców. Po dwóch miesiącach młode ptaki uzyskują zdolność lotu i opuszczają gniazda.
Odbywa się to pod koniec lipca i na początku sierpnia. Bociany budują gniazda obok siedzib ludzkich, głównie na budynkach, drzewach i słupach linii energetycznych i telekomunikacyjnych. Dawniej bociany zakładały je głównie na drzewach i na budynkach. Od kiedy zaczęto elektryfikować wsie, bociany zaczęły się przenosić na słupy.
Związane jest to również ze znikaniem starych drzew, odpowiednich do zakładania gniazd. Ptak, który przyleci pierwszy (najczęściej jest to samiec), zaczyna remontować gniazdo. Znosi i układa materiał: są to przede wszystkim gałęzie, siano, perz i obornik. Ptak pilnuje, by gniazda nie zajął inny osobnik.
Zdarza się, że w koloniach bociany podkradają sobie materiał budulcowy. Po przylocie drugiego partnera znoszą materiał na gniazdo przez kilka dni. Podczas całego sezonu lęgowego bociany co rusz donoszą trochę perzu czy siana na wyściółkę gniazda. Gdy budują nowe siedlisko, zazwyczaj wystarczy kilka dni, by nadawało się do złożenia jaj.
Gniazdo ma zwykle kształt koła o średnicy od jednego do dwóch metrów, a wysokość wynosi zwykle od 0,5 do nawet dwóch metrów, choć zdarzają się gniazda o czterometrowej wysokości. Konstrukcje te ważą od mniej więcej pięciuset kilogramów do ponad dwóch ton. Pod wpływem ciężaru, deszczu i wiatru gniazda czasem spadają, co może spowodować śmierć młodych.
Bocianie domy najchętniej są zakładane na wysokości 10 do 20 metrów nad ziemią. Minimalna wysokość aprobowana przez bociany to dwa, trzy metry. Zdarza się, że gniazda budowane są na kominach o wysokości ponad 30 metrów. Wyjątkowo gniazda są umiejscawiane bezpośrednio na ziemi.
Oprócz dachów, słupów i drzew bocianie gniazda spotyka się również na stogach siana czy na czynnych kominach, transformatorach, ambonach myśliwskich, starych fundamentach czy też na słupie przy linii kolejowej, którą trzy metry niżej przejeżdżało około dwustu pociągów na dobę, a ptaki przez siedem lat wyprowadzały tam lęgi.
Żaby? Niekoniecznie Nie zostawiaj sznurka! Podmokłe spiżarnie Wędrowcy I zimie poradzi
Bocian jest mięsożercą. Zjada między innymi dżdżownice, owady, pijawki, gryzonie (myszy, norki, krety, szczury), żaby, jaszczurki, zaskrońce, małe ryby, czasem żmije, młode zające, piżmaki czy pisklęta ptaków gniazdujących na ziemi. W okresie sianokosów i żniw norniki mogą stanowić 80 procent pokarmu.
- Podczas wszelakich prac polowych (orka, sianokosy, żniwa) – pojawia się obficie zastawiony „stół”.
- Maszyny wygrzebują lub wypłoszają dżdżownice, pędraki, gryzonie, płazy i bociany gromadnie (nawet po kilkadziesiąt sztuk) zbierają się na polach i łąkach.
- Żaby obecnie są pokarmem uzupełniającym u bocianów, choć kiedyś mogło być inaczej.
Ciekawą zdobyczą bociana jest kret, którego zabija uderzeniem dzioba. Nie jest w stanie połknąć go w całości, więc musi mu najpierw obdziobać przednie łapy z pazurami i dopiero wówczas połyka zdobycz. Bociany łowią bardzo dużo owadów. W żołądku boćka znaleziono kiedyś resztki 1315 pasikoników.
- Chodzi głównie o straty w lęgach – wyrzucanie młodych z gniazda przez rodziców lub obce bociany, śmierć z głodu, od chorób lub pasożytów, czasami drapieżników (kun, kruków) oraz upadek gniazd pod wpływem ich ciężaru czy wiatru.
- Częstym powodem śmiertelności ptaków są długotrwałe deszcze, połączone z oziębieniem.
Wówczas ginie bardzo dużo młodych boćków. Nowym, bardzo groźnym czynnikiem powodującym śmierć bocianów są pozostawiane na polach sznurki do snopowiązałek. Dorosłe ptaki zbierają je i znoszą do gniazd na wyściółkę. Pisklęta łatwo zaplątują nogi w sznurki.
Cienkie nitki tworzące sznurek wpijają się mocno w skórę, ranią ją, blokują dopływ krwi do kończyny, powodując obrzęki, otarcia i otwarte rany, co sprawia wielki ból. Po kilku dniach noga deformuje się lub obumiera, co kończy się często śmiercią, gdyż takiego bociana rodzice wyrzucają z gniazda lub przestają karmić.
W Polsce około 40 procent bocianów gniazduje na słupach sieci energetycznej. Wiele gniazd umiejscowionych jest bezpośrednio na drutach. W ostatnich latach zakłady energetyczne przy współpracy towarzystw zajmujących się ochroną przyrody wykonały i zamontowały na słupach wiele metalowych platform pod gniazda.
- Jednak problemem jest bliskość niebezpiecznych drutów.
- Próbując lotu lub przy silnym wietrze, ptaki często są porażane prądem bądź też następuje zapalenie gniazda poprzez spięcie, co powoduje śmierć młodych.
- W Polsce bociany najchętniej żerują na terenach podmokłych.
- Ważne są również występujące w pobliżu ekstensywnie użytkowane łąki, pastwiska i pola uprawne.
Jeziora, stawy, rzeki i doliny z rozlewiskami, strumienie, śródpolne oczka wodne, podmokłe łąki, torfowiska, bagniska, olsy i lasy łęgowe są niezbędne bocianom do przeżycia. Właśnie na terenach podmokłych występuje największa różnorodność fauny i flory.
- Tam, gdzie przeprowadzono duże melioracje, gdzie zintensyfikowano rolnictwo, tworząc monokultury uprawowe, stosując duże ilości oprysków chemicznych i likwidując małe śródpolne oczka wodne, zabagnienia i torfowiska – tam bocian należy do rzadkości.
- Bocian porusza się lotem szybowcowym i lotem aktywnym.
Podczas lotu aktywnego uderza skrzydłami 120-130 razy na minutę (prawie dwa razy na sekundę). Lotu aktywnego używa do pokonywania krótkich dystansów. Na dłuższych odcinkach ptaki wykorzystują lot szybowcowy. Wzlatują wysoko, do granicy widzialności; normalny pułap wysokości to 1000-2500 metrów.
Podczas lotu szybowcowego bociany wykorzystują ciepłe, wznoszące prądy powietrza, tak zwane kominy ciepłego powietrza. Robią to zwłaszcza podczas przelotów całymi stadami, od komina do komina, i tak wędrują po Polsce, pokonując średnio około 120-200 kilometrów dziennie. W Afryce, gdzie prądy powietrza są jeszcze bardziej sprzyjające, bociany potrafią pokonać 500-700 kilometrów dziennie.
Sprawdzianem wytrzymałości i siły, szczególnie u młodych bocianów, jest okres wędrówek na zimowiska. W związku z tym, że nad wodami jest brak ciepłych prądów powietrza, bociany mają dwie trasy wędrówek na zimowiska do Afryki (omijając Morze Śródziemne).
- Pierwsza trasa biegnie przez Gibraltar (populacja z Europy Zachodniej), a druga przez Bosfor (populacja ze wschodu).
- Boćki z Polski lecą trasą przez Bosfor.
- Maksymalna długość wędrówki (w jedną stronę) może przekroczyć 10 tysięcy kilometrów.
- Część ptaków zimuje na sawannach w dorzeczu Konga, a część jeszcze dalej – w dorzeczach Zambezi i Limpopo lub nawet w Republice Południowej Afryki.
W Afryce w trakcie przelotów bociany żywią się między innymi szarańczą, która jest zwalczana środkami chemicznymi, co często doprowadza do zatruć a nawet śmierci bocianów. Odloty bocianów z lęgowisk zaczynają się około połowy sierpnia. Na zimowiska docierają po dwóch miesiącach.
Przed odlotami (także w trakcie przelotów) bociany gromadzą się w duże grupy na żerowiskach. Są to tak zwane sejmiki bocianie, podczas których dochodzi czasem do walk i zdarzają się przypadki zabijania niektórych osobników. Młode ptaki wracają na legowiska zazwyczaj w trzecim roku życia. W niektórych krajach, głównie w Libanie i Syrii, strzela się do bocianów jedynie „dla sportu”.
W biedniejszych państwach Afryki: Mali, Nigrze, Sudanie poluje się na bociany, by zdobyć pożywienie. Zdarza się, że bociany przylatują wiosną ze strzałami w ciele, notowano takie przypadki już w XVIII i XIX wieku. Po typie strzały można nawet zidentyfikować plemię, które polowało na bociany.
- Co roku w różnych rejonach Polski pojedyncze bociany pozostają na zimę.
- Do końca nie wiadomo dlaczego, gdyż są to ptaki sprawne i zdrowe.
- Potrafią przetrwać silne mrozy.
- Problemem może być dla nich zdobycie pokarmu.
- Na południu Polski, gdzie zimy są łagodne, poszukują pokarmu na brzegach wód.
- Na Mazurach w okolicach Bobrowa zimujący bocian radził sobie, polując na gryzonie w pozostawionych na polach dużych stertach słomy.
Nocował na dachu stodoły, nawet w silne mrozy i przeżył w dobrej kondycji zimę 1994/1995. Na łąkę w. gumiakach?! W wierzeniach ludowych zabicie bociana było uważane za grzech i sprowadzało nieszczęście, pożar czy powódź, natomiast założenie przez bociana gniazda na domu miało przynieść szczęście wszystkim domownikom.
- Ptak ten był więc już dawniej chroniony i otaczany szacunkiem.
- Czasem bociany sprawiają ludziom kłopoty.
- Zdarza się, że przy niedoborze pożywienia, lądują na podwórku w gospodarstwie i polują na młode kurczaki czy kaczki.
- Także gniazdowanie na budynkach mieszkalnych nie zawsze jest bezkolizyjne.
- Jeden z gospodarzy, na którego domu były dwa zajęte gniazda, opowiedział historię jednego z nich.
Gniazda były zbudowane po obu stronach komina. Na tym po lewej stronie komina stały dwa bociany „szare”. Na kominie zaś stał stos z żerdzi. Okazało się, że bociany „szare” zbudowały gniazdo na używanym kominie i od dymu zmieniły (czasowo oczywiście) barwę na szarą.
Gdy pojawiły się pisklęta, gniazdo zapaliło się i wraz z młodymi spłonęło. Mimo tej tragedii bociany próbowały odbudować gniazdo w tym samym miejscu – na kominie. Dopiero interwencja gospodarza spowodowała, że ptaki zbudowały gniazdo dwa metry dalej. Kiedyś we wsi w okolicach Augustowa było kilka gniazd na niskim drzewie i słupach linii energetycznej.
Pewna starsza kobieta, widząc że fotografuję boćki, oznajmiła, że którejś wiosny bocian z drugiego słupa ukradł jej dwie małe poduszki oraz trampki i umieścił je w swoim gnieździe. Podczas montażu platform pod gniazda na słupach energetycznych pracownicy zakładu energetycznego w Augustowie w starych gniazdach znajdowali między innymi folie, papiery, butelki i sznurki plastykowe, szmaty a nawet gumowce.
Bardzo często boćki mają w gniazdach dodatkowych sublokatorów, najczęściej są to wróble, mazurki, również szpaki, kawki, pliszki, pójdźki i kraski (na południu Europy). W pewnym dużym gnieździe bocianim naliczono pięć par kawek i około czterdziestu par wróbli. W innym było dziesięć par wróbli, pięć par mazurków oraz para pustułek i krasek.
Gdy kto bociana. Bociana białego umieszczano w nazwach miejscowości i herbach. W Polsce około trzydziestu miejscowości ma w nazwie bociana: Bociek, Boćki, Bocianicha, Bocianka, Bocianowo. W Europie wiele miast i rodów miało herby z bocianami, na przykład w dawnej Polsce Busk koło Lwowa.
- W herbie gminy Kawęczy jest bocian biały, a w herbie gminy Gostynin – czarny.
- Bocian jest symbolem polskiego krajobrazu i wsi.
- Według niektórych mitów bocian powstał z człowieka.K.
- Muszyński pisze, że bocian i jaskółka określane są jako ptaki „boże” lub „święte”, stąd nakaz ich szanowania, zakaz krzywdzenia czy zabijania lub spożywania ich mięsa.
W bocianach upatrywano nosiciela szczęścia – gniazdo boćka na dachu domu zabezpieczało domostwo od piorunów, gradów i od wszelakich klęsk. W okolicach Rzeszowa wierzono, że „gdyby kto zabił bociana, będzie deszcz czterdziestodniowy”. W wielu rejonach Polski wierzy się, że bociany i jaskółki zostają na zimę i udając odlot, kryją się w rozpadlinach gruntu lub w mule stawów, rzek i jezior.
Badacz kultury ludowej E. Majewski w 1891 roku pisał, że Mazurzy uważali, że gdy bocian nosi nawóz do gniazda, to słota najmniej tydzień. Chłopi opowiadają, że jeśli bocian znosi pęki trawy do gniazda, to będzie deszcz. Starożytni Egipcjanie i tureccy muzułmanie oddawali cześć bocianowi. W mitologii germańskiej bocian uważany był za wcielenie bogini Holle – opiekunki natury i symbolu wierności małżeńskiej.
W 751 roku papież Zachariasz zabronił polowań na bociany i jedzenia ich mięsa. Tekst i zdjęcia: Piotr Malczewski *** Bocian ma około 80 centymetrów wzrostu, a rozpiętość jego skrzydeł dochodzi do dwóch metrów. Długość dzioba wynosi 16-20 centymetrów. Ciężar dorosłego ptaka waha się od 2,7 do 4,5 kilograma.
- Odróżnienie samca od samicy jest bardzo trudne.
- Największe kolonie bociana białego w Polsce znajdują się w północno-wschodniej części kraju.
- W kilkuset wsiach znajduje się powyżej pięciu gniazd.
- Duże kolonie bocianie znajdują się wzdłuż granicy z obwodem kaliningradzkim: oprócz Żywkowa – w Szczurkowie (41 gniazd), w Lejdach (31), w Lwowcu (31) i w Bobrowie (27).
Źródło: Tematy Korzystanie z portalu oznacza akceptację regulaminu : Bocian – ptak boży, nosiciel szczęścia
Co oznacza pierwszy bocian w locie?
Nie wypatruj boćka w gnieździe!
Sobota, 21 marca 2015 (10:48) Bocian – symbol wiosny, zwiastujący nadejście gorętszych dni, ale też szczęścia i płodności. Z przybyszem z ciepłych krajów wiąże się wiele wierzeń, przysłów i zabobonów. Które są najpopularniejsze?
Bociany / Darek Delmanowicz / PAP O tym, że gniazdo boćka do dobra wróżba dla mieszkańców, wie niemal każdy. Nie bez kozery mówi się: “Szczęśliwy dom, gdzie boćki są”. Powszechne jest też przekonanie, że ptaki te wybierają swoją “siedzibę” w gospodarstwach dobrych ludzi, a szerokim łukiem omijają tych złych i nieprzychylnych. Posiadają w końcu intuicję, być może dlatego, że według niektórych wierzeń bocian pochodzi. od człowieka właśnie. Ponadto twierdzi się, że bociany wiją gwiazda w miejscach bezpiecznych, którym nie grozi uderzenie piorunem. Wierzy się również, że bocian może stanowić wróżbę na najbliższy rok. Nadal wielu z nas woli wypatrywać tego ptaka w locie. Bocian spostrzeżony w powietrzu (po raz pierwszy w danym roku) jest bowiem zwiastunem szczęścia i pomyślności. Zobaczony w gnieździe lub na łące – jest oznaką stagnacji.
Bociek to także symbol płodności. Wiara, że ptaki te przynoszą dzieci rozpowszechniła się jeszcze w czasach przedchrześcijańskich. Przekonanie to doskonale funkcjonowało w średniowiecznej Europie. Niegdyś w Dreźnie była studnia zdrojowa ze statuetką bociana.
- Wypicie z niej wody, miało zapewnić płodność starającym sie o potomstwo.
- Od stuleci z zachowań bociana wróżono pogodę.
- Wczesna i ciepła wiosna przychodzi według ludowych wierzeń wtedy, gdy bociany latają wysoko.
- Gdy unoszą się nisko w powietrzu – można spodziewać się deszczu i słoty.
- Ponadto wierzono, że przybycie boćków w danym dniu stanowi świetną prognozę pogody na najbliższe dni.
Świadczą o tym choćby dwa przysłowia: Jak na Gertrudę (imieniny 17 marca) bociek na gnieździe siędzie, wiosna szybko przybędzie. Gdy bocian na święty Józef (19.III) przybędzie, to śniegu już nie będzie. Ukochany przez Polaków przybysz z ciepłych krajów stał się bohaterem także innych przysłów.
Czy bocian może zaatakować człowieka?
Przewożąc znalezionego ptaka do weterynarza czy do azylu, musimy zadbać o to, by było to dla niego jak najmniej stresujące i bezpieczne – aby przestraszony ptak nie zrobił sobie krzywdy, lub żebyśmy nie skrzywdzili go niechcący oraz by było mu w miarę wygodnie.
- W czym transportować? Jak już napisano wyżej, do transportu dobrze nadają się tekturowe pudełka z przekłutymi otworami wentylacyjnymi lub specjalne transporterki, dostosowane wielkością do wielkości ptaka.
- Przy jednorazowym przypadku o transporterek może być trudno, natomiast o pudełko tekturowe można poprosić prawie w każdym sklepie.
Tak więc, nawet gdy jesteśmy zaskoczeni znalezieniem ptaka potrzebującego pomocy, możemy niejako po drodze postarać się o pudełko i umieścić w nim naszego podopiecznego, zapewniając mu od razu spokój i pewne poczucie bezpieczeństwa. Uwaga: Należy unikać pudeł po środkach chemicznych zostawiających mocny zapach, np. Karton, w którym przewozimy ptaka nie może być za duży, ale ptak powinien się w nim swobodnie mieścić. Pudełko musi być dobrze zamknięte i zabezpieczone, aby ptak nie wymknął się z niego. Dostęp powietrza zapewniamy przez zrobienie dziurek w ściankach pudełka.
Pudełko kartonowe z otworkami wentylacyjnymi w pokrywie. Pokrywę dobrze jest dodatkowo zabezpieczyć przed przypadkowym otwarciem taśmą klejącą lub obwiązując pudełko sznurkiem.
Do długiej podróży do azylu to pudełko zabezpieczono dodatkowo plastikową siatką ogrodniczą. Siatka została dobrze zamocowana przed włożeniem ptaka, z pozostawieniem łatwego do przymocowania później fragmentu, który musiał być odchylony, by możliwym było włożenie ptaka do pudełka.
Do transportu małych ptaków można wykorzystać takie transporterki, ale należy pamiętać o nakryciu ich jakąś tkaniną, aby ptak miał poczucie bezpieczeństwa. Dobrze jest taki transporterek umieścić w odpowiednio dużej torbie np. płóciennej w lecie, lub podróżnej w zimie.
Trzeba zwrócić uwagę na dobre zamknięcie i ewentualne dodatkowe zabezpieczenie transporterka przed przypadkowym otwarciem, np. klamerką do suszenia bielizny lub taśmą. Większe ptaki, takie jak duże krukowate lub szponiaste, można przewozić w transporterkach przeznaczonych dla kotów i psów. Zapewnienie spokoju i ciepła W zaciemnionym pudełku ptaki zwykle uspokajają się, mniej się stresują.
Ważne jest też, aby ptak miał spokój, by nie zaglądać do niego bez potrzeby i by chronić go przed hałasem, przed głośnymi, niepokojącymi dźwiękami. Z tego też powodu nie powinno się w pobliże ptaka dopuszczać dzieci i zwierząt domowych: psa czy kota. Przy przetrzymywaniu ptaka i w czasie przewożenia należy zadbać o to, by ptak nie był narażony na przeciąg.
- Osłabionym i chorym ptakom oraz pisklętom trzeba zapewnić ciepło.
- Pisklęta nieopierzone, zwłaszcza wychłodzone musimy ogrzewać od razu – zanim coś zorganizujemy, ogrzewamy w rękach.
- Do ogrzewania można wykorzystać plastikowe butelki napełnione ciepłą wodą lub termofor.
- Butelkę z ciepłą wodą, ale nie gorącą, owiniętą jakąś ściereczką, można umieścić w pudełku, ale wtedy trzeba zadbać o to, aby nie przesuwała się, aby nie przygniotła ptaka.
Butelkę można przymocować do ścianki pudełka sznurkiem lub drucikiem ogrodniczym – musimy w tym celu zrobić dziurki w ściance pudełka i odpowiednio przeciągnąć sznurek/drucik. Można też użyć mocnej taśmy klejącej. Bezpieczniej jest umieścić termofor lub butelki na zewnątrz pudełka przy ściance lub pod pudełkiem włożonym, jeśli to możliwe, do większej torby z dostępem powietrza. Transporterek (lub pudełko z ptakiem) umieszczony w torbie płóciennej lub podróżnej umożliwia łatwe i bezpieczne przenoszenie oraz dogrzewanie ptaka umieszczonym obok lub pod transporterkiem termoforem albo butelką z ciepłą wodą. Jeśli musimy przenosić ptaka na zewnątrz na większą odległość w zimie, transporterek lub pudełko z ptakiem przed włożeniem do torby dobrze jest dodatkowo owinąć małym kocykiem albo ręcznikiem, zabezpieczając z jednej strony dopływ powietrza.
W przypadku, gdy konieczna jest dłuższa podróż, musimy liczyć się z tym, że woda w termoforze stygnie. Można zabrać ze sobą termos z gorącą wodą, aby wymienić czy dolać wody do termoforu/butelki. Uwaga: ptaki po zderzeniu lub z podejrzeniem krwotoku powinny być w cieple, ale nie mogą być ogrzewane w bezpośredni sposób ani butelką, ani termoforem, ani lampką.
Na czas podróży nie ma potrzeby umieszczania w transporterku pokarmu ani wody – zestresowany ptak wyleje ją i zabrudzi. Suchy pokarm i ewentualnie kawałek jabłka można włożyć w kąciku wtedy, gdy ptak jest już trochę przyzwyczajony do niewoli i będzie musiał dłużej przebywać w transporterku – żeby ptak jadł należy odsłonić skraj transporterka, by wewnątrz było trochę światła.
- Bezpieczeństwo człowieka Mając pod opieką ptaka musimy dbać nie tylko o jego bezpieczeństwo, ale też o swoje własne.
- Jest to istotne zwłaszcza w przypadku ptaków drapieżnych (szponiastych), bocianów, czapli.
- Nie wolno zbliżać twarzy do ptaków i trzeba chronić swoje oczy zarówno przed dziobem, trzymając go z daleka od twarzy, jak i przed szponami.
Krukowate mają mocne dzioby, którymi mogą człowieka skaleczyć. U ptaków szponiastych niebezpieczne są zwłaszcza szpony, którymi ptak broniąc się, może zaatakować człowieka. Postępowanie z bocianami i innymi długodziobymi. W przypadku ptaków z długimi dziobami trzeba koniecznie zabezpieczyć ich dzioby, którymi wystraszone ptaki mogą mocno skaleczyć.
- Gdy łapiemy bociana musimy przede wszystkim chwycić jego dziób i trzymać go z daleka od twarzy, gdyż bocian może niespodziewanie i bardzo szybko zaatakować oczy człowieka.
- Szczegółową ilustrowaną instrukcję postępowania z bocianem można znaleźć w „Poradniku ochrony bociana białego dla weterynarzy” opublikowanym przez Towarzystwo Przyrodnicze „Bocian” na stronie: http://www.gdos.gov.pl/files/artykuly/5053/Poradnik_ochrony_bociana.pdf oraz w „Poradniku ochrony bociana białego” https://otop.org.pl/wp-content/uploads/2016/08/Poradnik_ochrony_bociana.pdf Tutaj przytoczę kilka najistotniejszych wskazówek z tego poradnika: – Podczas chwytania bociana w pierwszej chwili należy chwycić go za dziób, tak, by nie zakrywać mu nozdrzy, a następnie spróbować delikatnie przycisnąć ptaka do ziemi i starać się unieruchomić mu skrzydła i nogi.
– W żadnym wypadku nie można nachylać się nad bocianem, który ma niezabezpieczony dziób. – Żeby ograniczyć stres bociana i uspokoić go, dobrze jest nakryć głowę ptaka ciemną przewiewną tkaniną. – Bociana najlepiej jest transportować w dużym pudle kartonowym z wyciętymi w ścianach pudła otworkami wentylacyjnymi.
Dla dorosłego bociana minimalne wymiary kartonu powinny wynosić: 40 cm szerokości, 70 długości i 70 wysokości. – W jednym pudle można umieścić tylko jednego bociana. – Nie można tych ptaków przewozić w klatkach, ani w transporterach ze śliską podłogą. Nie należy też stawiać bociana na śliskiej podłodze, bo łatwo może doznać urazu stawów.
– Gdy bocian, którego mamy przewozić, ma złamane nogi, pudło należy wypełnić gdzieś do połowy wysokości czymś miękkim – sianem, groszkiem styropianowym, kulkami z papieru – tak żeby ptak nie opierał całego swojego ciężaru na nogach. – Przed podróżą nie należy bociana karmić, ponieważ łatwo zwraca pokarm.
Co daje bocian?
Bocian w locie jako dobra wróżba – Dawniej już małe dzieci krzyczały na widok lecącego bociana: – Raz, dwa, trzy – moje szczęście! Gdy wiosną przylecą do Polski bociany, trzeba intensywnie wypatrywać lecących ptaków. To dobra wróżba na cały rok – kto zobaczy bociana w locie, będzie mieć szczęście i powodzenie, a kolejne miesiące spędzi w zdrowiu i spokoju.
- Dawniej widok lecącego bociana miał wróżyć także rychłe zamążpójście.
- Przy pierwszym spotkaniu z boćkiem warto mieć przy sobie chociaż kilka monet,
- Dzięki temu można zapewnić sobie również stabilność finansową i urodzaj.
- Bocian w locie, który zacznie krążyć nad konkretnym domem, niechybnie przynosi wiadomość o powiększeniu rodziny.
To zwiastun ciąży! Już wieki temu twierdzono, że bociek potrafi wiedzieć o niej wcześniej, niż sami zainteresowani.
Czy to prawda że dzieci przynosi bocian?
Bocian nie tylko przynosi dzieci. Tworzy też glebę w gnieździe W gniazdach bociana białego wytwarza się bardzo żyzna gleba i to bez kontaktu z gruntem. Do takich wniosków doszli wspólnie ornitolodzy i naukowcy z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. Swoje wnioski opisali właśnie w czasopiśmie “Science of The Total Environment”. W gniazdach bociana białego wytwarza się bardzo żyzna gleba / foto. pixabay / Gniazda bocianie z pozoru wyglądają jak zlepek gałęzi i patyków. W rzeczywistości jednak są to bardziej skomplikowane konstrukcje, które mogą ważyć nawet powyżej tony. Naukowcy i ornitolodzy doszli do wniosku, że w gniazdach tworzy się bardzo żyzna gleba.
Jak to możliwe? Bociany użytkują swoje gniazda przez wiele lat, nierzadko ponad pół wieku, rozbudowując je każdego roku, przez co mogą osiągać imponujące rozmiary przekraczające masę 1,5 tony. Głównym materiałem budulcowym są patyki, gałęzie, darń i obornik. Nierzadko zdarzają się również śmieci. Z czasem materiał ten ulega silnemu rozkładowi, tworząc coś na kształt silnie zbitego walca wewnątrz gniazda, który jak się okazało, wykazuje cechy gleby.
Można w niej wyróżnić profile o odmiennych właściwościach fizycznych i chemicznych, jej odczyn jest kwaśny, jest bogata w składniki pokarmowe takie jak wapń, magnez, sód oraz potas, ale i metale ciężkie (głównie miedź, cynk i kadm). Zapewnia to doskonale środkowo do życia dla wielu mikroorganizmów – mówi Adam Zbyryt z Polskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków.
- W czasie badań stwierdzono 82 taksony grzybów i 22 owadów, z czego wiele związanych jest ściśle ze środowiskiem glebowym.
- Połowa grzybów to gatunki nieznane wcześniej nauce.
- Naukowcy szacują, że masa całego materiału gniazdowego, w tym gleby, określona dla całej światowej populacji tego gatunku wynosi około 100 000 ton.
To kolejne badania ukazujące, jak ważną rolę w środowisku odrywają bociany białe. I nie chodzi tylko o to, że stanowią one wskaźnik wysokiej bioróżnorodności otaczających ich gniazda terenów. Okazuje się, że same gniazda to prawdziwe “hot spoty” różnorodności biologicznej – dodaje Zbyryt.
Jak się zobaczy bociana?
W tym artykule: – Lecące bociany to niezaprzeczalnie znak, że nastała wiosna. Są one jednym z najbardziej charakterystycznych symboli wiosny. Ten kojarzony z Polską ptak wraca do nas z odległej Afryki i jak wieść niesie przywołuje do nas tę radosną porę roku.
Kto je bociany?
ZAGROŻENIA – Jako ptak duży bocian czarny praktycznie nie ma wrogów naturalnych. Jedynym drapieżnikiem zdolnym do zaatakowania dorosłego bociana jest bielik. W ostatnich latach populacja tego ostatniego wykazuje silny wzrost. Bociany najprawdopodobniej opuszczają stanowiska w pobliżu, których zagnieździły się bieliki.
- Pozostawione bez opieki gniazdo może zostać splądrowane przez kruka lub kunę – ich ofiarą padają jaja lub pisklęta.
- Niebezpieczne dla jaj i piskląt są też gwałtowne burze w czasie, których może dochodzić do spadania gniazd lub łamania się drzew z gniazdami.
- Dużo groźniejsze dla trwałości populacji bociana czarnego są czynniki antropogeniczne, czyli działania ludzi.
Należą do nich:
- Płoszenie – niepokojone ptaki najczęściej opuszczają gniazdo, nawet krótka nieobecność dorosłego osobnika wystarczy, żeby jaja lub pisklęta zostały zrabowane przez drapieżnika, np. kruka. W przypadku wielokrotnego naruszania spokoju ptaków dochodzi do porzucania lęgów.
- Różnego rodzaju prace prowadzone w pobliżu gniazd (leśne, drogowe, melioracyjne) – trwająca dłuższy czas (od kilku godzin do kilkunastu dni) stała obecność ludzi, praca maszyn w czasie sezonu lęgowego doprowadza do porzucania stanowiska. Prace prowadzone poza sezonem lęgowym mogą doprowadzać do zmian w środowisku, których ptaki nie zaakceptują i również porzucą stanowisko. Na szczęście obecnie tego typu sytuacje należą do rzadkości i wynikają raczej ze zbyt słabego zbadania terenu niż z celowych działań lub lekceważenia przepisów prawa.
- Kłusownictwo – co jakiś czas odnotowuje się przypadki wchodzenia do gniazd rzadkich ptaków, w tym i bociana czarnego – świadczą o tym pozostawiane przez sprawców ślady. Celem penetracji gniazd może być wybieranie jaj lub piskląt, albo nielegalne fotografowanie. Wiadomo, że tego typu procedery istnieją, ale trudno jest oszacować ich rozmiary i wpływ na populację bociana czarnego czy innych ptaków,
- Zanikanie terenów podmokłych – zjawisko to zostało wywołane przez nadmierne melioracje i regulację rzek. Pociąga ono za sobą negatywne skutki dla bociana czarnego:
- ograniczenie bazy żerowiskowej – ptaki muszą korzystać z żerowisk bardziej oddalonych od gniazda lub mniej zasobnych. W konsekwencji odchowują mniej piskląt, tracą lęgi, a w skrajnych przypadkach porzucają stanowisko.
- ograniczenie ilości odpowiednich do założenia gniazda środowisk – lasy dawniej niedostępne (zabagnione) stają się bardziej dostępne dla ludzi, co naraża ptaki na płoszenie i utratę lęgów.
Brak odpowiednich do założenia gniazda drzew – lasy w Polsce są stosunkowo młode – tak ukształtowała je historia, brakuje w nich odpowiednio starych i mocnych drzew. Z tego powodu bociany czarne bardzo często wybierają drzewa zbyt słabe, aby mogły utrzymać duże i ciężkie gniazdo.
Gniazda takie spadają w czasie silniejszych wiatrów, łamią się pod ich ciężarem gałęzie. Czasami silne wiatry łamią lub przewracają całe drzewo z gniazdem. Często się zdarza, ze istniejące gniazdo lub drzewo nadające się do zbudowania gniazda zostaje zarośnięte przez gałęzie lub sąsiednie drzewa, co uniemożliwia korzystanie z nich przez bociany.
Często jest to jedyne w okolicy miejsce zapewniające w miarę bezpieczne warunki gniazdowania.
Dlaczego bocian stoi na jednej nodze?
Podkurczając nogę, bocian oszczędza siły. Śpi na jednej nodze i podnosi ją, ilekroć czuje się bezpiecznie i może pozwolić sobie na stanie w miejscu. Poza korzyścią z odpoczywania mięśni podkurczanie nogi powoduje ogrzanie nogi schowanej w piórach.
Gdzie bocian tam?
KROPLA – Bocian – mity i wierzenia Kiedy bocian u nas trwa po Bartłomieju (24 VIII) mnogi, tedy zima letka będzie, opał niedrogi – mówi stare ludowe przysłowie, którego bohaterem jest jeden z bardziej lubianych przez nas ptaków. Obserwacje nad jego życiem i zachowaniem mieszają się często z fantastyczną, opartą na przypisywaniu ptakom ludzkich cech, interpretacją zachowań i wierzeniami.
W śród tych mitów najważniejszy dotyczy jego pochodzenia. Zarówno w Polsce, jak i w wielu innych krajach Europy wierzono, że bocian powstał z człowieka. Gdy płazy i gady nadmiernie się rozmnożyły, Bóg zebrał je do worka, zawołał człowieka, kazał mu worek zanieść nad morze i zawartość wsypać do wody. Człowiek jednak nie potrafił opanować ciekawości, worek rozwiązał, a wtedy płazy i gady rozpełzły po ziemi, Bóg zaś za karę zamienił nieposłusznego wysłannika w bociana, aby świat sprzątał.
Stąd zapewne powiedzenie: Albom ja bocian, abym świat sprzątał. W micie tym znajdujemy pogłos wierzeń starożytnych Greków o Epimeteuszu, bracie Prometeusza, a mężu pierwszej na ziemi kobiety – Pandory. W iększość z nas każdego roku oczekuje pojawienia się oznak wiosny: pierwszych listków, kwiatów, śpiewających ptaków. W tym oczekiwaniu przyjemne są także wróżby. Było ich kiedyś dużo, do dziś przetrwało niewiele, np. czy nas kukułka okuka, gdy będziemy bez pieniędzy, lub jak będzie wyglądać pierwsze tej wiosny spotkanie z bocianami.
W różba na podstawie obserwacji bociana jest nadal powszechna, nawet wśród mieszczuchów. Jeżeli pierwszego ptaka spostrzeżemy w powietrzu, to pewne, że tego roku w pracy będzie nam się wiodło i przyleci do nas szczęście; jeżeli będzie stał, na gnieździe lub na łące, wtedy i pomyślność gdzieś się zatrzyma i do nas nie dotrze.
Analogicznie dotyczy to młodych ludzi, po zobaczeniu lecącego ptaka panna wyleci z domu w tym roku lub kawaler przyleci; jeżeli ptak stał, to kandydat na męża nie przyjdzie. I nnym powszechnym wierzeniem jest pewność, że tam, gdzie się gnieździ bocian, będzie się szczęśliwie działo, a w innej wersji jest to przekonanie, że bociany zakładają gniazda w gospodarstwach dobrych, uczciwych i porządnych ludzi.
- Oddaje to dobrze przysłowie: “Szczęśliwy dom, gdzie boćki są”.
- Dodatkowo ptaki te ponoć zakładały gniazda tylko w tych miejscach, gdzie nigdy nie biją pioruny, tak więc był to dowód bezpieczeństwa rodzinnej zagrody.
- Nic zatem dziwnego, że wielu gospodarzy dokładało starań, aby na ich strzesze, na ich domu zagnieździł się ten symbol szczęścia.
Trochę się to dzisiaj zmieniło, ale pewne przekonania pozostają z nami długo. W różono też z zachowania bocianów pogodę. Jeżeli latały wysoko, miało to zwiastować wczesną wiosnę lub ładną pogodę, jeżeli nisko – późną wiosnę i słotną lub opady deszczu. Także gdy ptaki w czasie wychowywania młodych znosiły do gniazda perz, nawóz lub inny materiał na wyściółkę, miało to być zapowiedzią nadchodzących deszczy.
Inne wróżby związane były z wyrzucaniem przez bociany jaj lub piskląt i w pierwszym wypadku wskazywało to na urodzajny, dobry rok, a w drugim – przeciwnie. J est zrozumiałe, że żyjący w pobliżu człowieka i lubiany bocian znalazł się w wielu przysłowiach, które dotyczą fenologii, czyli terminów (zwłaszcza przylotów), ale i biologii tego ptaka i odniesienia do różnych prac gospodarskich.
Jest to dowód, jak bardzo bocian był związany z życiem ludzi na wsi, o czym świadczy także umieszczanie go w nazwach miejscowości lub herbach (np. Boćki, Bocianicha, Bocianiec, Bocianowo ).
Czego się boją bociany?
Bociany NIE boją się hałasu i ludzi w pobliżu gniazda, absolutnie im to nie przeszkadza. Jednka odstrasza je obecnośc ludzi w miejscach żerowania. Bociany nie mają praktycznie naturalnych wrogów ale można powiedziec że “boją się” orłów bielików. Sa to jedyne drapieżniki lotne które mogą je zaatakowac.
Czy bocian je żmiję?
Przyszła wiosna, a wraz z nią nadszedł czas powrotu bocianów z zimowisk. Ptaki rozglądają się po okolicy za dogodnym miejscem na budowę gniazda. – Przyszła wiosna, a wraz z nią nadszedł czas powrotu bocianów z zimowisk. Ptaki rozglądają się po okolicy za dogodnym miejscem na budowę gniazda.
- Zespół zagród wiejskich w muzeum tworzy piękną scenerię dawnej polskiej wsi.
- Drewniane chałupy kryte słomą, pola i łąki, a wokół dużo wolnej przestrzeni.
- Bocian lubi polską wieś.
- Nie przeszkadza mu sąsiedztwo człowieka.
- Dawniej gospodarze montowali na dachach drewniane koło od wozu lub brony, aby zachęcić bociany do osiedlania się.
Wierzono bowiem, że przynoszą one szczęście, zapewniają pomyślność w rodzinie, dobry urodzaj na polu. A co najważniejsze – przynoszą dzieci. Zabicie bociana ściągało nieszczęście na osobę, która tego dokonała. Obecnie w Polsce ptaki te podlegają ochronie prawnej, ale dawniej szczególnie w okresach głodu zdarzało się, że na nie polowano.
- Powiadano, że bocian może się zemścić za doznane krzywdy, przynosząc do ludzkiego obejścia żmiję.
- Nie jest to bajką, gdyż bociany żywią się także wężami.
- Są mięsożerne.
- Chętnie zjadają owady, ryby, mięczaki, płazy, gady, małe ssaki i małe ptaki.
- Nie wzgardzą jajami innych ptaków.
- Aby zapewnić sobie stały zapas pokarmu ptaki szukają miejsc w pobliżu zbiorników wodnych, kanałów, rzek, mokradeł lub wilgotnych łąk.
Mogą na żerowiska latać daleko, ale wolą swoje „stołówki” widzieć z gniazda. Wydawałoby się, że muzeum ma idealne warunki dla bocianów: sielski klimat dawnej wsi, duży otwarty teren, woda, brak linii wysokiego napięcia, no i bogato zaopatrzona stołówka.
- Czego więc brak? Gniazda.
- Rozgorzała dyskusja.
- Ażdy coś tam wiedział o bocianie.
- Mity przeplatały się z logicznymi argumentami.
- Czasami ptaki same wybierają miejsce i budują gniazdo.
- Mogą to być dachy, kominy, drzewa lub wolno stojące słupy.
- W Polsce obecność bociana traktowana jest jako dobra wróżba, więc często gospodarze sami budują platformy licząc, że ptaki się na nich osiedlą.
Rozwój elektryfikacji pomógł człowiekowi, ale niestety był problemem dla bociana. Ptaki ginęły na drutach wysokiego napięcia. Dlatego zaczęto montować na słupach energetycznych platformy, które ptaki chętnie wykorzystują na gniazda. Konstrukcja jest wykorzystywana przez wiele lat.
Corocznie poprawiana może osiągnąć potężne rozmiary. Trwała więc dyskusja, które miejsce w muzeum będzie najlepsze. A tym czasem za stodołą rosła sobie spokojnie brzózka. Pojawiły się pierwsze bociany. Decyzja zapadła. Od rana na zagrodzie z Alojzowa rozpoczęła się praca. Pracownicy przystąpili do budowy gniazda dla bociana.
Wybór padł na sporych rozmiarów brzozę stojąca na pastwisku niedaleko stodoły. Najpierw należało usunąć górne gałęzie tak, aby można zamontować platformę oraz zapewnić ptakom tzw. dolot, czyli dużą wolną przestrzeń wokół gniazda. Pozostałe gałęzie zostały lekko skrócone, aby korona była foremna i zapewniała stabilność drzewa.
- Platformę pod gniazdo zbudowano z kilkunastu drągów, a na wierzch wrzucono gałązki wierzbowe przekładane perzem.
- Trzy godziny później nad muzeum pojawił się bocian.
- Rążąc obserwował okolicę.
- Bocianie gniazdo można porównać z wieżowcem.
- Lokatorzy zamieszkują wszystkie piętra.
- Na najwyższym oczywiście rodzina bocianów, a niżej w szparach swoje gniazdka zakładają inne mniejsze ptaki: wróbel zwyczajny, mazurek i szpak ; rzadziej zamieszkują je: pustułka, pójdźka, kraska, pliszka siwa, kopciuszek, kawka.
Bocian biały ( Ciconia ciconia ) jest gatunkiem synantropijnym. Dawno temu przystosował się do życia w środowisku przekształconym przez człowieka. Najczęściej gniazda zakładają w pobliżu siedzib ludzkich. W środowisku naturalnym ma niewielu wrogów, jednak zmiany zachodzące na wsi, w rolnictwie, rozwój miast i przemysłu powoduje spadek liczebności jego populacji.
Do śmierci ptaków przyczyniają się pozostawiane przez nas śmieci, jak np. zjadane gumki recepturki lub plastikowe sznurki, które znoszone są do gniazda, a w które często zaplątują się młode. Podobnym lecz bardzo skrytym gatunkiem jest bocian czarny ( Ciconia nigra ). Inna jego nazwa to hajstra. Mieszka w lasach i unika otwartych przestrzeni.
Oba ptaki mają odwrotny kolor upierzenia. Bocian biały jest jak sama nazwa wskazuje jest biały, a tylko końcówki skrzydeł ma czarne, natomiast hajstra jest czarna z białym brzuchem. Staropolska przypowieść ludowa mówi, że to Bóg dał bocianowi białe upierzenie, a Diabeł czarne skrzydła.
Bocian czarny nie gniazduje w muzeum, ale idąc po cichu w kierunku młyna można go spotkać łowiącego ryby w rzece. Przyrodnicze walory muzeum stwarzają dogodne warunki do zamieszkania przez oba gatunki bociana. Dzień bociana obchodzony jest 31 maja. Warto wtedy zrobić coś dobrego dla tych pięknych ptaków.
Nie potrzeba wielkich czynów. Wystarczy posprzątać wokół śmieci.
Czym karmi się bocian?
Jak dokarmiać ptaki? Bociany głodują Jak dokarmiać bociany? Trzeba im pomóc, bo głodują, To ważna sprawa. Przekażcie dalej, bo nie jest dobrze. Tu przydatne informacje z Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków: http://bit.ly/YyPyQG Jak dokarmiać bociany? Oto porady, które cytujemy za opublikowanym niedawno przez TP “Bocian” poradnikiem ochrony bociana białego.
- Dokarmianie wymaga zwrócenia uwagi na miejsce wykładania pokarmu: bezpieczne dla ptaków, łatwe do kontroli, eliminujące rywalizację np.
- Z psami, kotami czy lisami.
- Bociany można dokarmiać surowymi NIESOLONYMI słodkowodnymi rybami (10-15 cm), wołowymi sercami w kawałkach, drobiowymi sercami, tłuczonymi kurzymi skrzydełkami, gryzoniami (jednak nie zabitymi w wyniku działania trutek!).
Pokarmami zabronionymi są podroby, takie jak wątroba oraz wędliny, produkty zbożowe, słodycze, mleko, ryby morskie. Więcej na ten temat: https://s3-eu-west-1.amazonaws.com/fs.siteor.com/bocian/files/Downloads/20130328221749/Poradnik_ochrony_bociana.pdf?1364509070
Czym żywi się bocian czarny?
Ciconia nigra | ||
( Linnaeus, 1758) | ||
Systematyka | ||
Domena | eukarionty | |
---|---|---|
Królestwo | zwierzęta | |
Typ | strunowce | |
Podtyp | kręgowce | |
Gromada | ptaki | |
Podgromada | Neornithes | |
Infragromada | ptaki neognatyczne | |
Rząd | bocianowe | |
Rodzina | bociany | |
Rodzaj | Ciconia | |
Gatunek | bocian czarny | |
Synonimy | ||
Ardea nigra Linnaeus, 1758 |
||
Kategoria zagrożenia ( CKGZ ) | ||
najmniejszej troski | ||
Zasięg występowania | ||
obszary lęgowisk siedliska całoroczne przeloty zimowiska | ||
|
/td>
Multimedia w Wikimedia Commons |
/td>
Hasło w Wikisłowniku |
/td>
Bocian czarny, gwarowo: hajstra ( Ciconia nigra ) – gatunek dużego ptaka z rodziny bocianowatych, Szeroko rozprzestrzeniony, choć nieczęsty. Lęgnie się na rozproszonych obszarach w Europie (przede wszystkim w Hiszpanii oraz centralnych i wschodnich częściach kontynentu) i Azji, na wschód po Ocean Spokojny,
- Bociany czarne podejmują długodystansowe migracje.
- Zimowiska populacji europejskiej ulokowane są w tropikalnych rejonach Afryki Subsaharyjskiej, zaś populacji azjatyckiej na subkontynencie indyjskim,
- Podczas wędrówek z Europy do Afryki bociany omijają Morze Śródziemne i obierają trasę wiodącą przez kraje Lewantu (na wschodzie) lub Cieśninę Gibraltarską (na zachodzie).
Izolowana osiadła populacja zamieszkuje Afrykę Południową, Po raz pierwszy bociana czarnego opisał Karol Linneusz w 10. edycji Systema Naturae, Przeciętna długość ciała tego ptaka wynosi 95–100 cm, rozpiętość skrzydeł natomiast 145–155 cm. Upierzenie w większości czarne z białym spodem ciała, wyróżniają się czerwone nogi i długi, ostro zakończony czerwony dziób.
W przeciwieństwie do blisko spokrewnionych bocianów białych ( C. ciconia ) bociany czarne są płochliwe i skryte. Przeważnie przebywają pojedynczo lub w parach, zamieszkują głównie mokradła, okolice rzek czy wód śródlądowych. Żywią się płazami, niewielkimi rybami i bezkręgowcami, Gniazda zazwyczaj umiejscowione są na dużych leśnych drzewach, przeważnie zrzucających liście, czasem zaś iglastych.
Są widoczne z daleka. Zdarzają się również gniazda umiejscowione na skałach czy pod nawisami skalnymi w przypadku obszarów górskich. Samica składa od 2 do 5 jaj o szarawej skorupce. Obydwa ptaki z pary wysiadują je przez 32–38 dni. Po 60–71 dniach życia młode w pełni się opierzają.
IUCN uznaje bociana czarnego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern ; stan w 2021), choć jego status nie jest do końca pewny. Mimo szerokiego rozprzestrzenienia bocian czarny nigdzie nie jest liczny, a w części zasięgu jego liczebność zdaje się spadać, m.in. w Chinach, Indiach i niektórych rejonach Europy Zachodniej.
Z drugiej zaś strony miejscami liczebność zwiększa się, w tym na Półwyspie Iberyjskim, Podejmowano rozmaite działania mające na celu ochronę gatunku, jak Conservation Action Plan wdrożony przez Wetlands International, Gatunek objęty jest przez listy Porozumienia regionalnego w sprawie ochrony afrykańsko-euroazjatyckich wędrownych ptaków wodnych (AEWA) oraz Konwencji o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem (CITES).
Czego symbolem jest bocian?
Starożytni Egipcjanie i tureccy muzułmanie oddawali mu cześć. W mitologii germańskiej był uważany za wcielenie bogini Holle – opiekunki natury i symbolu wierności małżeńskiej. U nas – „ptak boży’, nosiciel szczęścia.
Kiedy przylatują bociany 2022?
Za oknem coraz cieplej, dni robią się coraz dłuższe, a na niebie pojawiają się pierwsze bociany i żurawie. To jasny znak, że wiosna rozkręca się na dobre i od teraz powinniśmy już mieć do czynienia z piękną i słoneczną aurą. Gdzie można zaobserwować pierwsze bociany i żurawie tej wiosny? Nie da się ukryć, że miniona zima pokazała swoje prawdziwe oblicze.
Mieliśmy do czynienia z dużą sumą opadów śniegu i z niskimi temperaturami, sięgającymi nawet – 20 stopni Celsjusza. Chyba każdy z utęsknieniem poszukiwał i wypatrywał pierwszych oznak wiosny. W wielu miejscach w Polsce można już dostrzec przebiśniegi, czy krokusy, natomiast na niebie można już zaobserwować niezwykłe klucze żurawi, które widać i słychać z daleka,
Do naszego kraju przyleciały już również bociany, To jasny znak, że wiosna rozkręca się w Polsce na dobre. Warto podkreślić, że póki co możemy zaobserwować tylko pierwszą falę przylotu bocianów. Szacuje się, że ich główny przylot będzie miał miejsce na przełomie marca i kwietnia 2022,
Kiedy bociany łączą się w pary?
O bocianie białym Bocian biały (Ciconia ciconia) European White Stork- ang., Weisstorch – niem., Cigogne blanche- fr., Biełyj aist -ros. Jeden z dwóch gatunków bocianów zamieszkujących Polskę i Europę. Oprócz bociana białego w Polsce gniazduje także bocian czarny (Ciconia nigra).
Waga ciała osobnika dorosłego od 1,5 do 2 kg; rozpiętość skrzydeł: do 1,5 m; wysokość ciała: 1-1,2 m. Długość życia na wolności to około 12 lat, w niewoli, np. w zoo, do 30 lat. Dojrzałość płciową osiągają w wieku 4 lat. Brak jest dymorfizmu płciowego, czyli nie ma wyraźnej różnicy w upierzeniu. Bociany zakładają stałe pary na jeden sezon lęgowy, nie jest prawdą, że łączą się w pary na całe życie.
Natomiast rzeczywiście wracają zazwyczaj do tej samej okolicy, w której się urodziły, nie koniecznie zawsze do tego samego gniazda. Gniazdo, jaja i pisklęta Gniazdo bocianie jest dobudowywane co roku i potrafi mieć wysokość do 2 m, a wtedy ciężar wynosi nawet 2 tony! Średnio gniazdo bociana ma około 0,5 metra wysokości i waży około 50 do 100 kg.
- Gniazdo zbudowane jest z wyściółki słomianej i korony gniazda zbudowanej z gałązek i właściwie wszelkich materiałów, które można wpleść, to znaczy, że bociany są „śmieciarzami” prawie jak sroki.
- Często znajduje się w ich gniazdach stare sznurki, skarpetki, bieliznę, szmaty, elementy plastikowe: torebki foliowe, plastikowe tasiemki.
Jest to szczególnie niebezpieczne dla piskląt, które mogą zaplątać się w tą urozmaicona wyściółkę. W Polsce przyloty bocianów zaczynają się pod koniec marca i trwają do połowy maja. Zazwyczaj pierwszy przylatuje samiec i zajmuje gniazdo. Potem przylatuje samica i wybiera sobie gniazdo z samcem.
- Jeśli przyloty są z jakiegoś powodu opóźnione, często pary tworzą się po drodze i wspólnie zajmują gniazdo.
- Obydwoje rodziców wysiaduje jajka i opiekuje się potomstwem.
- Wiecień i maj to okres dużego ruchu w kolonii bocianiej.
- Szczególnie widowiskowe są walki o gniazda, kiedy spóźnione bociany chcą przejąć zajęte już gniazdo, lub odpędzić samicę z gniazda.
Podczas walk często bociany ranią się, wyrzucane są także już złożone jaja. Samica składa jaja co dwa dni. Maksymalnie może złożyć w roku 5 jaj i jeśli wszystkie zostaną wyrzucone podczas bójki albo zniszczone w inny sposób, w tym sezonie nie będzie miała więcej potomstwa.
- Wysiadywanie jaj zajmuje rodzicom około 30-33 dni.
- Pisklęta wylęgają się w odstępie paru dni (zazwyczaj od połowy do końca maja) i zawsze któreś z nich jest słabsze i młodsze.
- Jeśli w tym roku jest dużo pożywienia i nie jest ani za zimna ani za ciepło, wtedy bociany mogą odchować nawet pięcioro piskląt.
Jeśli brakuje pożywienia albo warunki atmosferyczne są niedogodne, zazwyczaj najsłabsze i najmłodsze pisklęta są wyrzucane z gniazda lub wręcz pożerane przez rodziców i rodzeństwo (kiedy brakuje pokarmu, każde białko jest cenne). Pisklęta rosną bardzo szybko i już pod koniec lipca zaczynają naukę latania.
- Są już wtedy wielkości rodziców i jedynym znakiem rozpoznawczym są ich czarne dzioby i nogi.
- W połowie sierpnia wszystkie zdrowe pisklęta są gotowe do odlotu.
- Zazwyczaj młode odlatują jako pierwsze, bez pomocy rodziców pokonują trasę na zimowiska.
- Wędrówka Drogę przelotu mają zakodowaną w genach: przeprowadzono eksperyment polegający na zamianie jaj w gniazdach par z populacji zachodniej i wschodniej.
Rodzice z zachodu wychowywali pisklęta pary wschodniej i na odwrót. Podczas migracji jesiennej okazało się, że pisklęta wybrały drogę „na krzyż” to znaczy poleciały tą samą trasą co ich biologiczni rodzice a nie ci przybrani. Europejska populacja bocianów białych dzieli się na dwie części: zachodnioeuropejską – znajdująca się na zachód od Łaby i wschodnioeuropejską – na wschód od Łaby.
- Te dwie populacje wybierają dwie różne drogi przelotu do Afryki: zachodnioeuropejska populacja pokonuje Morze Śródziemne przelatując nad cieśniną Gibraltarską; wschodnioeuropejska – przelatuje nad Bosforem i Turcją oraz Izraelem.
- W wyniku badań przelotów bocianów zaobserwowano, że im dalej na północ gniazdują one, tym dalej na południe Afryki docierają w swoich zimowych wędrówkach.
Bociany z Polski docierają nawet do RPA. To około 10 000 km w jedną stronę!! Przelot zajmuje im 2-3 miesiące. Dziennie pokonują około 300 km nad Europa a nawet 500 km nad Afryką! Z terenów Polski wylatują pod koniec sierpnia, w listopadzie przybywają do miejsc zimowania, które opuszczają już w lutym i rozpoczynają wędrówkę powrotną na lęgowiska, do których powracają pod koniec marca lub w kwietniu.
- Zimowiska bocianów to podmokłe i sawannowe obszary Afryki.
- Lot „szybowcem” Bociany lecąc na długie odległości wykorzystują prądy wstępujące, czyli ciepłe powietrze, ogrzane od powierzchni ziemi i unoszące się w tzw.
- Kominach termalnych.
- W ten sposób latają lotem szybowcowym.
- Nad Afryka prądy wznoszące są silniejsze, ze względu na większą temperaturę powierzchni ziemi, dlatego mogą dziennie pokonać większe odległości.
Dlatego też bociany lecą tylko za dnia i podczas dobrej pogody. Nocą i przy niekorzystnej pogodzie muszą znaleźć bezpieczne miejsce do przeczekania. O takie miejsca i o żerowiska na trasie ich przelotu jest coraz trudniej. Wiele terenów podmokłych jest osuszanych i wkracza na nie intensywna gospodarka ludzka.
- Często zdarza się, że te piękne i majestatyczne ptaki muszą szukać pożywienia na wielkich wysypiskach śmieci.
- Brak pożywienia to nie jedyne niebezpieczeństwo czekające na bociany podczas ich długiej podróży.
- Dużym zagrożeniem, szczególnie dla młodych osobników są napowietrzne linie elektryczne, o które rozbijają się one i ulegają porażeniu prądem.
Poważnym zagrożeniem są też kolizje z pojazdami i samolotami (szczególnie w miejscach koncentracji dużych stad bocianów na niewielkich obszarach, jak w cieśninach morskich (Gibraltar i Bosfor) i np. na terytorium Izraela). Ale dzięki zastosowaniu obserwacji radarowej ograniczono ilość wypadków z udziałem przelotnych ptaków nad Izraelem.
- W Afryce poważnym problemem jest zatrucie bocianów środkami owadobójczymi stosowanymi do zwalczania szarańczy.
- Szarańcza jest ulubionym pożywieniem bocianów w Afryce.
- Pojedynczy bocian potrafi zjeść dziennie do 3000 osobników szarańczy.
- W tej kategorii nie ma artykułów.
- Jeśli na tej stronie wyświetlane są podkategorie, mogą zawierać artykuły.
: O bocianie białym
Czy to prawda że dzieci przynosi bocian?
Bocian nie tylko przynosi dzieci. Tworzy też glebę w gnieździe W gniazdach bociana białego wytwarza się bardzo żyzna gleba i to bez kontaktu z gruntem. Do takich wniosków doszli wspólnie ornitolodzy i naukowcy z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. Swoje wnioski opisali właśnie w czasopiśmie “Science of The Total Environment”. W gniazdach bociana białego wytwarza się bardzo żyzna gleba / foto. pixabay / Gniazda bocianie z pozoru wyglądają jak zlepek gałęzi i patyków. W rzeczywistości jednak są to bardziej skomplikowane konstrukcje, które mogą ważyć nawet powyżej tony. Naukowcy i ornitolodzy doszli do wniosku, że w gniazdach tworzy się bardzo żyzna gleba.
Jak to możliwe? Bociany użytkują swoje gniazda przez wiele lat, nierzadko ponad pół wieku, rozbudowując je każdego roku, przez co mogą osiągać imponujące rozmiary przekraczające masę 1,5 tony. Głównym materiałem budulcowym są patyki, gałęzie, darń i obornik. Nierzadko zdarzają się również śmieci. Z czasem materiał ten ulega silnemu rozkładowi, tworząc coś na kształt silnie zbitego walca wewnątrz gniazda, który jak się okazało, wykazuje cechy gleby.
Można w niej wyróżnić profile o odmiennych właściwościach fizycznych i chemicznych, jej odczyn jest kwaśny, jest bogata w składniki pokarmowe takie jak wapń, magnez, sód oraz potas, ale i metale ciężkie (głównie miedź, cynk i kadm). Zapewnia to doskonale środkowo do życia dla wielu mikroorganizmów – mówi Adam Zbyryt z Polskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków.
- W czasie badań stwierdzono 82 taksony grzybów i 22 owadów, z czego wiele związanych jest ściśle ze środowiskiem glebowym.
- Połowa grzybów to gatunki nieznane wcześniej nauce.
- Naukowcy szacują, że masa całego materiału gniazdowego, w tym gleby, określona dla całej światowej populacji tego gatunku wynosi około 100 000 ton.
To kolejne badania ukazujące, jak ważną rolę w środowisku odrywają bociany białe. I nie chodzi tylko o to, że stanowią one wskaźnik wysokiej bioróżnorodności otaczających ich gniazda terenów. Okazuje się, że same gniazda to prawdziwe “hot spoty” różnorodności biologicznej – dodaje Zbyryt.